STATUT
ZWIĄZKU NAUCZYCIELSTWA POLSKIEGO

tekst jednolity

I. POSTANOWIENIA OGÓLNE
Art.1. Związek Nauczycielstwa Polskiego - zwany dalej ZNP - jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządnym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki, zrzeszającym osoby, o których mowa w art.7, zwane dalej członkami ZNP.
Art.2. ZNP opiera swoje działania w szczególności na Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, umowach międzynarodowych zawartych przez Rzeczpospolitą Polską, ustawie o związkach zawodowych oraz pozostałych przepisach prawa powszechnie obowiązującego.
Art.3.1. ZNP posiada osobowość prawną.
2. Terenem działania ZNP jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Siedzibą ZNP jest Warszawa.
Art.4.1. ZNP posiada sztandar i hymn oraz posługuje się znakiem słowno-graficznym, podlegającym ochronie prawnej.
2. ZNP używa pieczęci okrągłych i podłużnych.
3. Hymnem ZNP jest Pieśń Związkowa według tekstu Stefana Zaleskiego do melodii Warszawianki z 1831r.
4. Wzory i zasady używania sztandaru, znaku i pieczęci określa instrukcja Zarządu Głównego.
II. CELE I ŚRODKI DZIAŁANIA
Art.5. Celem ZNP jest:
1) obrona godności, praw i interesów członków ZNP,
2) aktywne uczestniczenie w kształtowaniu demokratycznego oblicza polskiej oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki, wychowywanie w duchu tolerancji, poszanowania praw, wolności i godności osobistej,
3) dążenie do powszechnej dostępności do oświaty i szkolnictwa wyższego na wszystkich ich etapach i stopniach,
4) dążenie do zapewnienie warunków organizacyjnych i materialnych do podnoszenia kwalifikacji pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki,
5) tworzenie materialnej i społecznej bazy dla realizowania zadań w zakresie pomocy i uczestniczenia w życiu intelektualnym i kulturalnym środowisk lokalnych i całego kraju,
6) obrona publicznego charakteru oświaty i szkolnictwa wyższego,
7) wpływanie na kształt polityki społecznej i gospodarczej prowadzonej przez organy władzy rządowej i jednostki samorządu terytorialnego,
8) wpływanie na kształt aktów prawnych dotyczących statusu prawnego pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki,
9) poprawa warunków życia i pracy członków ZNP,
10) udzielanie członkom ZNP i ich rodzinom pomocy materialnej,
11) udzielanie członkom ZNP pomocy prawnej,
12) przeciwdziałanie zjawisku bezrobocia wśród członków ZNP,
13) pogłębianie wiedzy członków ZNP,
14) rozwijanie działalności oświatowej, kulturalnej, turystyczno-krajoznawczej i sportowej,
15) inspirowanie i prowadzenie badań nad zawodem nauczycielskim oraz historią ZNP,
16) udział i organizowanie konferencji, zjazdów, seminariów naukowych i oświatowych o tematyce związkowej i oświatowej w kraju i za granicą,
17) prowadzenie szkół, placówek oświatowych i wychowawczych, domów nauczyciela, placówek wypoczynkowo-leczniczych, sanatoriów, domów pomocy społecznej, działalności hotelarsko-gastronomicznej, wydawnictw pedagogicznych i związkowych,
18) prowadzenie bibliotek i czytelni, gromadzenie zbiorów, urządzanie wystaw,
19) reprezentowanie interesów członków ZNP na forum międzynarodowym,
20) pozyskiwanie nowych członków.
Art.6. Osiągnięciu celów, o których mowa w art. 5, służyć będą w szczególności następujące formy i środki działania:
1) opiniowanie i uzgadnianie treści założeń oraz projektów aktów prawnych dotyczących oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki oraz praw, obowiązków i interesów członków ZNP,
2) opracowywanie i przedkładanie właściwym organom rządowym i jednostkom samorządu terytorialnego wniosków, opinii i stanowisk w sprawach oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, warunków pracy i bytu
pracowników, emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie kompensacyjne oraz członków ich rodzin,
3) wyrażanie sprzeciwu wobec pracodawców naruszających interesy oraz prawa pracownicze i związkowe, w tym prowadzenie akcji protestacyjnych,
4) podejmowanie interwencji w przypadku konfliktów między pracownikiem a pracodawcą lub organem prowadzącym placówki, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, albo sprawującym nadzór pedagogiczny,
5) organizowanie szkoleń i kursów związkowych,
6) organizowanie i prowadzenie poradnictwa prawnego dla członków ZNP,
7) przyznawanie zapomóg losowych i zasiłków statutowych,
8) członkostwo w międzynarodowych organizacjach zrzeszających związki zawodowe pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki oraz współpraca z tymi organizacjami,
9) prowadzenie działalności gospodarczej i udział w podmiotach prowadzących taką działalność,
10) zawieranie układów zbiorowych pracy oraz innych porozumień z pracodawcami, organami prowadzącymi placówki, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz organami władzy rządowej i jednostkami samorządu terytorialnego,
11) prowadzenie szkoleń dla członków ZNP,
12) zwiększanie liczby pracodawców objętych działaniem ZNP,
13) zawieranie umów grupowego ubezpieczenia,
14) stosowanie wszelkich innych prawnie dozwolonych form działania zmierzających do urzeczywistniania celów ZNP.
III. CZŁONKOWIE, ICH PRAWA I OBOWIĄZKI
Art.7.1. Członkami ZNP mogą być pracownicy zatrudnieni:
1) u pracodawców działających w systemie oświaty i w systemie pieczy zastępczej – zwanych dalej placówkami,
2) w rządowej i samorządowej administracji oświatowej,
3) w szkołach wyższych,
4) w instytucjach naukowych,
5) w instytucjach współpracujących z oświatą, nauką i szkolnictwem wyższym,
6) w agendach ZNP,
7) w podmiotach zapewniających obsługę administracyjno-techniczną w placówkach,
8) w niewymienionych w pkt 1-7 osobach prawnych prowadzących placówki.
2. Poza pracownikami, o których mowa w ust. 1, członkami ZNP mogą być również emeryci, renciści, osoby pobierające świadczenie kompensacyjne – byli pracownicy pracodawców wskazanych w ust. 1 oraz osoby bezrobotne, o których mowa w ust. 7.
3. Członkami ZNP stają się członkowie organizacji związkowych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9.
4. O przyjęciu lub nieprzyjęciu do ZNP pracownika decyduje w formie uchwały właściwe ze względu na aktualne miejsce pracy kandydata, a w przypadku emeryta, rencisty lub osoby pobierającej świadczenie kompensacyjne właściwe ze względu na miejsce zamieszkania kandydata - prezydium zarządu oddziału lub prezydium rady zakładowej.
5. Od uchwały o nieprzyjęciu, o której mowa w ust. 4 zainteresowanemu przysługuje w terminie 14 dni od jej doręczenia odwołanie do właściwego terytorialnie prezydium zarządu okręgu lub Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
6. Członek ZNP po przejściu na emeryturę, rentę lub świadczenie kompensacyjne zachowuje nadal członkostwo w ZNP. Emeryt, rencista lub osoba pobierająca świadczenie kompensacyjne podejmuje decyzję o przynależności do ogniska w placówce, w której był lub jest zatrudniony albo oddziałowej lub zakładowej sekcji emerytów i rencistów, zawiadamiając odpowiedni zarząd oddziału lub odpowiednią radę zakładową w ciągu 3 miesięcy od daty przejścia na emeryturę, rentę lub świadczenie kompensacyjne.
7. Praw członkowskich nie tracą osoby bezrobotne pozbawione pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
8. Ewidencje członków ZNP prowadzą właściwe zarządy oddziałów i rady zakładowe.
Art.8. Członek ZNP nie może należeć do innego związku zawodowego.
Art.9. Dowodem przynależności do ZNP jest ważna legitymacja członkowska.
Art.10.1. Członek ZNP ma prawo:
1) wybierać i być wybieranym do wszystkich władz i organów statutowych ZNP,
2) oceniać na zebraniach, konferencjach i zjazdach działalność zarządów i rad wszystkich szczebli i ich członków,
3) zgłaszać wnioski i opinie dotyczące działalności ZNP,
4) występować z umotywowanym wnioskiem o odwołanie członków władz i organów statutowych ZNP,
5) uczestniczyć w zebraniach, na których podejmowane są decyzje dotyczące jego osoby,
6) odwoływać się od decyzji zarządu lub rady do zarządu lub rady wyższego szczebla z zachowaniem trybu przewidzianego w niniejszym Statucie,
7) korzystać bezpłatnie ze związkowego poradnictwa prawnego,
8) zwracać się do władz i organów statutowych ZNP w sprawach pracowniczych, społecznych i zawodowych,
9) korzystać z zasiłków z tytułu urodzenia dziecka lub zgonu członka rodziny oraz innych świadczeń określonych w stosownych regulaminach uchwalonych przez Zarząd Główny,
10) korzystać z diet i zwrotu kosztów w związku z pełnieniem funkcji we władzach ZNP i organach statutowych, w trybie i na zasadach określonych przez Zarząd Główny.
2. W razie śmierci członka ZNP zasiłek z tego tytułu otrzymuje jego rodzina albo osoba opiekująca się nim, w trybie określonym w regulaminie uchwalonym przez Zarząd Główny.
Art.11. Członek ZNP jest obowiązany:
1) przestrzegać i realizować postanowienia Statutu oraz uchwał władz i organów statutowych ZNP,
2) uczestniczyć w życiu związkowym, dążyć do realizacji celów i zadań ZNP,
3) regularnie opłacać składki członkowskie,
4) dbać o dobre imię ZNP i nie działać na szkodę jego członków.
Art.12. Członkowie władz i organów statutowych ZNP są ponadto obowiązani:
1) aktywnie uczestniczyć w pracach organu statutowego ZNP, do którego zostali wybrani,
2) rzetelnie wykonywać przyjęte na siebie obowiązki,
3) reprezentować stanowisko ustalone kolegialnie przez władzę i organ, których są członkami,
4) naprawić szkodę powstałą w wyniku podjęcia czynności przekraczających zakres posiadanych przez nich uprawnień i pełnomocnictw.
Art.13. Szczegółowy zakres praw i obowiązków osób, o których mowa w art. 12 oraz członków ZNP zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy w celu pełnienia funkcji w ZNP określa regulamin uchwalony przez Zarząd Główny.
Art.14.1. W przypadku naruszenia postanowień Statutu przez członka ZNP właściwy zarząd oddziału lub rada zakładowa może podjąć uchwałę o zastosowaniu następujących środków oddziaływania:
1) upomnienie,
2) nagana.
2. W przypadku rażącego naruszania postanowień Statutu, a w szczególności działania na szkodę ZNP lub jego członków, właściwy zarząd oddziału lub rada zakładowa może podjąć uchwałę o wykluczeniu danego członka z ZNP.
3. Uchwały, o których mowa w ust. 1 i 2, może podjąć również właściwe prezydium zarządu okręgu lub Prezydium Zarządu Głównego.
4. Uchwały, o których mowa w ust. 1 i 2, podejmowane są większością co najmniej 2/3 ważnie oddanych głosów. Prezydium, zarząd lub rada, które podjęły taką uchwałę, zawiadamiają na piśmie członka ZNP, którego uchwała dotyczy.
5. Od podjętej uchwały członek ZNP, którego uchwała ta dotyczy, może odwołać się do zarządu lub rady wyższego szczebla w terminie 14 dni od daty otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 4. W przypadku uchwały Prezydium Zarządu Głównego odwołanie przysługuje do Zarządu Głównego.
6. Zarząd lub rada, do których wpłynie odwołanie, przeprowadzają postępowanie wyjaśniające i podejmują decyzję o uchyleniu zaskarżonej uchwały lub o utrzymaniu jej w mocy na najbliższym posiedzeniu, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy. Decyzja w tej sprawie podejmowana jest większością 2/3 ważnie oddanych głosów i jest ostateczna. O podjętej decyzji zarząd lub rada pisemnie zawiadamia członka ZNP, którego decyzja dotyczy oraz zarząd lub radę, który podjął zaskarżoną uchwałę.
Art.15.1. Ustanie członkostwa w ZNP następuje w wyniku:
1) pisemnego oświadczenia członka o wystąpieniu z ZNP,
2) niespełniania warunków, o których mowa w art. 7 ust. 1 i 2 lub art. 8, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 7,
3) niezłożenia zawiadomienia, o którym mowa w art. 7 ust. 6,
4) niepłacenia składek członkowskich przez co najmniej trzy kolejne miesiące,
5) wykluczenia z ZNP,
6) śmierci członka ZNP.
2. Ustanie członkostwa stwierdza prezes oddziału. Od decyzji prezesa oddziału przysługuje odwołanie do prezydium zarządu oddziału.
IV. ZASADY ORGANIZACYJNE
STRUKTURA ZNP
Art.16.1. ZNP tworzy następujące ogniwa organizacyjne:
1) okręgi,
2) oddziały,
3) ogniska.
2. Strukturę oraz kompetencje władz i organów w pionie szkolnictwa wyższego i nauki określa rozdział VII niniejszego Statutu.
3. Poszczególne ogniwa organizacyjne ZNP nie posiadają osobowości prawnej, z zastrzeżeniem art. 74.
Art.17.1. Okręg działa na terenie województwa.
2. Okręg jest nadrzędnym ogniwem organizacyjnym w stosunku do oddziałów działających na terenie danego województwa.
3. Utworzenie, rozwiązanie lub połączenie okręgów następuje na podstawie uchwały Zarządu Głównego.
Art.18.1. Oddział jest międzyzakładową organizacją związkową o uprawnieniach zakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych i prawa pracy.
2. Oddział jest ogniwem nadrzędnym w stosunku do ognisk z danego terenu.
3. W ZNP działają oddziały - powiatowe, międzygminne, gminne, miejskie, międzydzielnicowe lub dzielnicowe.
4. Oddział może zrzeszać członków z różnych powiatów tego samego województwa.
5. Utworzenie, rozwiązanie lub połączenie oddziałów następuje na podstawie uchwały właściwego terytorialnie zarządu okręgu.
Art.19.1. Ognisko jest najniższym ogniwem organizacyjnym ZNP działającym w podmiotach, o których mowa art. 7 ust. 1.
2. W ZNP mogą także działać ogniska gminne lub międzyszkolne.
3. Utworzenie, rozwiązanie lub połączenie ognisk następuje na podstawie uchwały właściwego terytorialnie zarządu oddziału.
Art.20.1. W ogniskach obejmujących swym działaniem dwa lub więcej podmioty, o których mowa w art. 7 ust. 1, może działać grupa związkowa.
2. Utworzenie lub rozwiązanie grupy związkowej następuje na podstawie uchwały właściwego terytorialnie zarządu oddziału.
Art.21. Szczegółowy tryb tworzenia, rozwiązywania i łączenia ogniw organizacyjnych określa regulamin uchwalony przez Zarząd Główny.
WŁADZE ZNP I ICH ORGANY WYKONAWCZE
Art.22.1. Kadencja wszystkich władz i organów statutowych ZNP trwa 5 lat z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Kadencja władz i kolegialnych organów statutowych ZNP rozpoczyna się w momencie rozpoczęcia ich pierwszego posiedzenia i kończy się w momencie rozpoczęcia pierwszego posiedzenia władzy lub organu kolejnej kadencji. Kadencja prezesa rozpoczyna się w momencie jego wyboru i trwa do momentu wyboru prezesa kolejnej kadencji.
Art.23.1. Najwyższą władzą ZNP jest Krajowy Zjazd Delegatów, zwany dalej Zjazdem.
2. Władzami poszczególnych ogniw ZNP są:
1) okręgowa konferencja delegatów,
2) oddziałowa konferencja delegatów (zebranie członków oddziału),
3) zebranie ogniska.
3. Najwyższą władzą w pionie szkolnictwa wyższego i nauki jest Krajowa Konferencja Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.24.1. Organami wykonawczymi władz, o których mowa w art. 23 ust. 1 i 2 są odpowiednio:
1) Zarząd Główny,
2) zarząd okręgu,
3) zarząd oddziału,
4) zarząd ogniska.
2. Organami statutowymi są również:
1) prezydia zarządów, o których mowa w ust. 1,
2) sekretariaty zarządów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 - 3,
3) prezes ZNP oraz prezesi ogniw organizacyjnych, o których mowa w art. 16 ust. 1.
3. W ognisku, w którym nie dokonano wyboru zarządu, jego funkcję pełni prezes.
4. Najwyższym organem wykonawczym w pionie szkolnictwa wyższego i nauki jest Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.25.1. Organy statutowe obowiązane są realizować uchwały organów statutowych wyższego szczebla i nie podejmować działań sprzecznych z ich stanowiskiem.
2. Posiedzenia władz i kolegialnych organów statutowych ZNP są protokołowane.
ZJAZD, KONFERENCJE I ZEBRANIA
Art.26.1. Zjazd, konferencje delegatów oraz zebrania oddziałów, organizacji zakładowych i ognisk odbywają się w formie posiedzeń zwyczajnych i nadzwyczajnych.
2. Zwyczajne posiedzenia Zjazdu, konferencji i zebrań odbywają się raz w kadencji władz ZNP, a przedmiotem ich obrad jest w szczególności przyjęcie sprawozdania i udzielenie absolutorium ustępującemu zarządowi lub radzie oraz wybór organów wykonawczych i kontrolnych na następną kadencję.
3. Posiedzenia, o których mowa w ust. 2, zwoływane są przez właściwe zarządy na dzień przypadający nie wcześniej niż 90 dni przed upływem 5 lat od ostatniego zwyczajnego posiedzenia i nie później niż 90 dni po upływie 5 lat od ostatniego zwyczajnego posiedzenia.
Art.27.1. Zjazd oraz konferencja delegatów są ważne, jeżeli bierze w nich udział co najmniej 2/3 delegatów.
2. Zebrania są ważne:
1) w I terminie - jeżeli bierze w nich udział co najmniej 1/2 członków;
2) w II terminie - bez względu na liczbę członków, jednak nie wcześniej niż po upływie 30 minut od I terminu zebrania.
Art.28. Nadzwyczajne posiedzenie Zjazdu zwołuje Zarząd Główny, z własnej inicjatywy, na wniosek co najmniej 1/2 liczby okręgów lub na wniosek co najmniej 1/2 delegatów na Zjazd, w ciągu trzech miesięcy od dnia podjęcia uchwały lub zgłoszenia stosownego wniosku w tej sprawie. Zjazd ten obraduje tylko nad sprawami, dla których został zwołany.
Art.29.1. Nadzwyczajne posiedzenia konferencji i zebrań zwoływane są na podstawie:
1) uchwały właściwego zarządu lub rady,
2) uchwały zarządu lub rady wyższego szczebla,
3) wniosku ogniw organizacyjnych zrzeszających co najmniej 1/3 członków danego oddziału lub okręgu.
2. Poza przypadkami określonymi w ust. 1 pkt 1 i 2 nadzwyczajne posiedzenie zebrania ogniska zwoływane jest również na podstawie wniosku co najmniej 1/2 członków ogniska.
3. Nadzwyczajna konferencja (zebranie) obraduje w obecności przedstawicieli zarządu lub rady wyższego szczebla nad sprawami, dla których została zwołana.
4. Nadzwyczajne konferencje (zebrania) zwołują właściwe zarządy lub rady w terminie 30 dni od podjęcia uchwały lub zgłoszenia wniosku w tej sprawie. W razie uchylenia się zarządu lub rady od zwołania posiedzenia w tym terminie, obrady zwołuje zarząd lub rada wyższego szczebla w ciągu następnych 21 dni. W razie uchylenia się Zarządu Głównego od zwołania nadzwyczajnego posiedzenia Zjazdu - zwołuje je Główna Komisja Rewizyjna w terminie następnych 21 dni.
Art.30. Uchwały władz i organów statutowych ZNP zapadają w głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej 1/2 ich członków, o ile Statut nie stanowi inaczej. Na wniosek co najmniej 1/5 uprawnionych do głosu uchwały zapadają w głosowaniu tajnym.
Art.31. W razie sprzeczności uchwały władzy lub organu z postanowieniami Statutu lub obowiązującego prawa - zarząd lub rada wyższego szczebla może tę uchwałę uchylić lub zawiesić jej obowiązywanie do czasu dostosowania postanowień uchwały do obowiązujących przepisów, wyznaczając w tym celu stosowny termin. W razie bezskutecznego upływu tego terminu, uchwała traci moc.
V. ZASADY I TRYB WYBORU WŁADZ I ORGANÓW STATUTOWYCH ZNP
Art.32. Członkowie władz i organów statutowych ZNP wybierani są w głosowaniu tajnym, większością ponad 1/2 ważnie oddanych głosów.
Art.33.1. Czynne i bierne prawo wyborcze na Zjeździe oraz na konferencjach delegatów posiadają:
1) delegaci wybrani na odpowiednich konferencjach (zebraniach) niższego szczebla,
2) delegaci wybrani na odpowiednich konferencjach (zebraniach) sekcji związkowych,
2. Czynne i bierne prawo wyborcze na odpowiednich oddziałowych, zakładowych konferencjach delegatów posiadają również ustępujący członkowie sekretariatów zarządów wszystkich szczebli.
3. Liczbę delegatów wybieranych na zebraniach lub konferencjach w danym ogniwie organizacyjnym określa zarząd wyższego szczebla, według ustalonego
przez siebie wskaźnika, proporcjonalnie do liczby członków zrzeszonych w danym ogniwie.
4. Liczbę delegatów wybieranych na Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki i na krajowych konferencjach sekcji związkowych określa Zarząd Główny.
Art.34.1. Zarząd oddziału może zwołać zebranie międzyogniskowe, które wybiera wspólnych delegatów na oddziałową konferencję delegatów.
2. Zarząd okręgu może zwołać międzyoddziałową konferencję delegatów, która wybiera wspólnych delegatów na okręgową konferencję delegatów.
3. Do delegatów wybranych w trybie określonym w ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio postanowienia dotyczące delegatów, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt.1.
Art.35.1. W części sprawozdawczej posiedzenia Zjazdu biorą udział nie będący delegatami członkowie ustępującego Zarządu Głównego oraz Głównej Komisji Rewizyjnej.
2. Postanowienia ust. 1 stosuje się odpowiednio do Krajowej, okręgowych, oddziałowych i zakładowych konferencji delegatów (zebrań członków).
Art.36.1. Funkcji prezesa ZNP oraz prezesów poszczególnych ogniw organizacyjnych ZNP, jak również członka zarządu oddziału, rady zakładowej oraz oddziałowej i zakładowej komisji rewizyjnej nie może pełnić osoba:
1) pełniąca funkcję dyrektora, kanclerza, dziekana lub rektora – w placówce, organie, szkole wyższej lub instytucji, o których mowa w art. 7 ust. 1 z wyjątkiem agend ZNP,
2) pełniąca nadzór nad szkołami wyższymi, instytucjami naukowymi oraz placówkami – w organie prowadzącym placówki, z wyjątkiem placówek prowadzonych przez ZNP i agend ZNP,
3) sprawująca mandat wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub będąca członkiem kolegialnego organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego,
4) zatrudniona na stanowisku zastępcy: wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
2. Osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, zobowiązane są do zawieszenia pełnienia funkcji członka zarządu oddziału, rady zakładowej oraz oddziałowej i zakładowej komisji rewizyjnej. Niezawieszenie pełnienia funkcji związkowej w ciągu 30 dni powoduje wygaśnięcie mandatu.
3. Mandat prezesa sprawowany przez osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4 wygasa.
Art.37.1. W przypadku zmniejszenia się zarządu, rady lub komisji rewizyjnej o co najmniej 1/3 składu, z zastrzeżeniem art. 42 ust. 4, w ciągu 30 dni przeprowadza się wybory uzupełniające. Wyborów uzupełniających nie przeprowadza się, jeżeli do końca kadencji pozostaje mniej niż 6 miesięcy.
2. Skład prezydium zarządu lub rady oraz sekretariatu zarządu może zostać uzupełniony lub rozszerzony w trybie jego wyboru, z zastrzeżeniem art. 78 ust. 6.
Art.38.1. Mandat członka władz i organów statutowych ZNP wygasa przed upływem kadencji w przypadku:
1) ustania członkostwa w ZNP,
2) rezygnacji z funkcji,
3) odwołania z funkcji,
4) o którym mowa w art. 36 ust. 2 i 3,
5) rozwiązania lub połączenia ogniw organizacyjnych tego samego szczebla - w organach ogniw podlegających rozwiązaniu lub łączeniu,
6) skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo popełnione umyślnie,
7) zmiany miejsca zamieszkania uniemożliwiającej pełnienie dotychczasowej funkcji,
8) zmiany miejsca zatrudnienia uniemożliwiającej pełnienie dotychczasowej funkcji.
2. W przypadku wygaśnięcia mandatu prezesa w trakcie kadencji, zarząd lub rada uprawniona jest do wyboru prezesa w głosowaniu tajnym spośród członków tego zarządu lub rady.
Art.39.1. W przypadku naruszenia postanowień Statutu ZNP:
1) prezes, przewodniczący oraz inny członek zarządu lub rady,
2) członek komisji rewizyjnej,
może zostać odwołany z pełnionej funkcji uchwałą władzy, która mu tę funkcję powierzyła.
2. Z wnioskiem o odwołanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, może wystąpić:
1) co najmniej 1/2 członków zarządu lub rady danego szczebla,
2) prezydium zarządu wyższego szczebla,
3) komisja rewizyjna tego samego lub wyższego szczebla.
3. Z wnioskiem o odwołanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, może wystąpić:
1) co najmniej 1/2 członków komisji rewizyjnej danego szczebla,
2) komisja rewizyjna wyższego szczebla.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 2 i 3, sporządzany jest w formie pisemnej i przekazywany zarządowi lub radzie uprawnionej do zwołania nadzwyczajnego zebrania lub nadzwyczajnej konferencji właściwej do rozpoznania wniosku. Art. 29 ust. 4, stosuje się odpowiednio.
5. Do dnia posiedzenia władzy zwołanego w celu rozpatrzenia wniosku o odwołanie osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 1, zarząd lub rada może zawiesić prezesa, przewodniczącego lub innego członka tego zarządu lub rady w pełnieniu funkcji. Na tych samych zasadach prawo zawieszenia prezesa ogniwa danego szczebla przysługuje zarządowi lub radzie wyższego szczebla.
Art.40.1. Zarządy i rady konstytuują się w ciągu 21 dni od dnia ich wyboru, wybierając ze swego składu w głosowaniu tajnym pozostałych członków sekretariatu i prezydium w liczbie ustalonej przez ten zarząd lub radę.
2. Komisje rewizyjne konstytuują się w ciągu 21 dni od dnia ich wyboru, wybierając w głosowaniu tajnym ze swego składu przewodniczącego komisji i pozostałych członków prezydium komisji w liczbie ustalonej przez tę komisję.
3. Pierwsze posiedzenie organów, o których mowa w ust. 1 i 2 zwołuje właściwy prezes. W przypadku niezwołania pierwszego posiedzenia w terminach, o których mowa w ust. 1 i 2, pierwsze posiedzenie zwołuje prezes ogniwa organizacyjnego wyższego szczebla, w ciągu kolejnych 21 dni.
VI. KOMPETENCJE WŁADZ I ORGANÓW
STATUTOWYCH ZNP
KRAJOWY ZJAZD DELEGATÓW
Art.41.1. Zjazd jest najwyższą władzą ZNP.
2. Do kompetencji Zjazdu należy w szczególności:
1) ustalanie głównych kierunków i wytycznych programu działania ZNP,
2) przyjmowanie sprawozdań Zarządu Głównego i Głównej Komisji Rewizyjnej,
3) udzielanie absolutorium Zarządowi Głównemu,
4) wybór prezesa ZNP,
5) uchwalanie zmian w Statucie,
6) określanie wysokości odpisu składki członkowskiej odprowadzanej do Zarządu Głównego,
7) podejmowanie uchwał w innych sprawach stanowiących przedmiot jego obrad.
ZARZĄD GŁÓWNY
Art.42.1. Najwyższym organem wykonawczym ZNP jest Zarząd Główny.
2. Zarząd Główny ma uprawnienia ogólnokrajowej ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych i prawa pracy.
3. W skład Zarządu Głównego wchodzą:
1) prezes ZNP,
2) prezesi okręgów,
3) przewodniczący krajowych sekcji związkowych działających przy Zarządzie Głównym,
4) członkowie wybrani na okręgowych konferencjach delegatów w liczbie ustalonej przez ustępujący Zarząd Główny,
5) przedstawiciele krajowych sekcji związkowych wybrani w trybie art. 86 ust. 2 pkt. 4,
6) przewodniczący Centralnego Klubu Młodego Nauczyciela,
7) prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz pozostali przedstawiciele krajowej organizacji wybrani na zasadach określonych w instrukcji wyborczej Zarządu Głównego.
4. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka Zarządu Głównego przed upływem kadencji odpowiedni zarząd okręgu, zarząd sekcji związkowej oraz Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP dokonuje wyboru uzupełniającego spośród delegatów na Zjazd.
Art.43.1. Do kompetencji i zadań Zarządu Głównego należy w szczególności:
1) reprezentowanie ZNP w kraju i za granicą,
2) realizowanie uchwał Zjazdu,
3) wybór pozostałych członków Sekretariatu i Prezydium Zarządu Głównego,
4) uchwalanie programu działania ZNP,
5) uchwalanie corocznych planów pracy,
6) uchwalanie budżetu i planów finansowo-gospodarczych, zatwierdzanie bilansów i sprawozdań finansowych ZNP,
7) składanie Zjazdowi, a w okresie między Zjazdami delegatom (w połowie kadencji), sprawozdania z realizacji zadań ZNP,
8) reprezentowanie wobec władz państwowych i ogólnopolskich reprezentacji samorządowych stanowiska ZNP w podstawowych sprawach pracowniczych oraz oświaty i wychowania,
9) na wniosek innych związków zawodowych podejmowanie uchwał w sprawie włączenia ich do ZNP w trybie ich przekształcenia w jednostki organizacyjne ZNP,
10) występowanie z wnioskami do Trybunału Konstytucyjnego,
11) inicjowanie, prowadzenie i koordynowanie ogólnopolskich akcji protestacyjnych,
12) podejmowanie uchwał w sprawie utworzenia, rozwiązania lub połączenia okręgów,
13) powoływanie sekcji, komisji, agend ZNP i uchwalanie ich regulaminów,
14) powoływanie Centralnego Klubu Młodego Nauczyciela,
15) uchwalanie regulaminu klubów młodego nauczyciela,
16) uchwalanie instrukcji wyborczej,
17) nadzorowanie spraw majątkowych ZNP,
18) powoływanie naczelnych redaktorów pism związkowych,
19) rozpatrywanie odwołań od decyzji, o których mowa w art. 101,
20) ustalanie liczby członków Zarządu Głównego i Głównej Komisji Rewizyjnej na następną kadencję.
2. Zarząd Główny może upoważnić Prezydium lub Sekretariat Zarządu Głównego do wykonywania niektórych jego kompetencji.
Art.44.1. W skład Prezydium Zarządu Głównego wchodzą:
1) prezes ZNP,
2) pozostali członkowie Sekretariatu,
3) przewodniczący krajowych sekcji związkowych działających przy Zarządzie Głównym,
4) prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
5) pozostali członkowie wybrani przez Zarząd Główny, w liczbie ustalonej przez ten Zarząd.
2. Do kompetencji Prezydium Zarządu Głównego należy w szczególności:
1) reprezentowanie ZNP w okresie między posiedzeniami Zarządu Głównego,
2) negocjowanie na szczeblu krajowym układów zbiorowych pracy oraz innych umów dotyczących interesów i praw pracowniczych,
3) zawieranie i wypowiadanie - z upoważnienia Zarządu Głównego - na szczeblu krajowym układów zbiorowych pracy i innych umów dotyczących interesów i praw pracowniczych,
4) rozpatrywanie odwołań zarządów oddziałów od uchwał zarządów okręgów w sprawach organizacyjnych,
5) opracowywanie projektów: budżetu, planów finansowo-gospodarczych, planów pracy, instrukcji wyborczej, regulaminów sekcji, komisji, agend i przedstawianie ich do zatwierdzenia Zarządowi Głównemu,
6) nadzorowanie zarządzania majątkiem ZNP i udzielanie zezwoleń, o których mowa w art. 90 ust. 2,
7) delegowanie spośród członków Zarządu Głównego kandydatów do rad nadzorczych spółek,
8) udzielanie członkom Prezydium Zarządu Głównego pełnomocnictw do zarządzania majątkiem i funduszami ZNP oraz do zawierania umów,
9) powoływanie kierowników zespołów biura Zarządu Głównego oraz dyrektorów agend związkowych,
10) podejmowanie decyzji, o których mowa w art. 101,
11) ustalanie terminów kampanii sprawozdawczo-wyborczej,
12) wykonywanie uprawnień założyciela szkół wyższych,
13) wykonywanie uprawnień organu prowadzącego szkoły i placówki oświatowe,
14) powoływanie członków zarządów fundacji związkowych,
15) udzielanie absolutorium dyrektorom agend związkowych,
16) powoływanie biegłych rewidentów do zbadania sprawozdania finansowego ZNP.
Art.45.1. Prezydium Zarządu Głównego sprawuje nadzór nad okręgami, oddziałami i ogniskami.
2. Zasady i tryb sprawowania nadzoru określa Zarząd Główny w regulaminie.
3. Prezydium Zarządu Głównego może upoważnić Sekretariat Zarządu Głównego lub poszczególnych jego członków do wykonywania niektórych jego kompetencji.
Art.46.1. W okresie pomiędzy posiedzeniami Prezydium Zarządu Głównego bieżącą działalnością Związku kieruje Sekretariat Zarządu Głównego, w skład którego wchodzą Prezes ZNP oraz wiceprezesi Zarządu Głównego.
2. Do kompetencji Sekretariatu Zarządu Głównego należy podejmowanie na szczeblu centralnym wszelkich decyzji z zakresu działania ZNP niezastrzeżonych do kompetencji innych organów statutowych lub władz ZNP, z zastrzeżeniem ust.3.
3. Prezydium Zarządu Głównego może zastrzec podejmowanie niektórych z decyzji, o których mowa w ust. 2 do własnych kompetencji.
Art.47.1. Prezes ZNP:
1) reprezentuje ZNP i Zarząd Główny,
2) kieruje pracami Zarządu, Prezydium i Sekretariatu,
3) nadzoruje wykonywanie obowiązków przez członków Zarządu, Prezydium i Sekretariatu,
4) w rozumieniu prawa pracy pełni funkcje pracodawcy dla pracowników biura Zarządu Głównego,
5) podpisuje uchwały podjęte przez Zarząd Główny i Prezydium,
6) ma prawo zwoływać posiedzenia zarządów ogniw niższego szczebla i ich prezydiów.
2. Postanowienia, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio do prezesów ogniw niższych szczebli.
Art.48. Do składania oświadczeń woli w imieniu ZNP, w tym w sprawach majątkowych konieczne jest zgodne współdziałanie Prezesa ZNP oraz jednego z członków Prezydium Zarządu Głównego.
OKRĘGOWA KONFERENCJA DELEGATÓW
Art.49.1. Okręgowa konferencja delegatów jest najwyższą władzą okręgu.
2. Do kompetencji okręgowej konferencji delegatów należy w szczególności:
1) przyjmowanie sprawozdań zarządu okręgu i okręgowej komisji rewizyjnej,
2) udzielanie absolutorium zarządowi okręgu,
3) uchwalenie wytycznych do programu działania na następną kadencję,
4) wybór prezesa okręgu, będącego równocześnie delegatem na Zjazd i członkiem Zarządu Głównego,
5) ustalenie liczby członków zarządu okręgu oraz okręgowej komisji rewizyjnej,
6) wybór pozostałych członków zarządu okręgu oraz członków okręgowej komisji rewizyjnej,
7) wybór pozostałych członków Zarządu Głównego w ramach limitu przyznanego przez Zarząd Główny, będących równocześnie delegatami na Zjazd,
8) wybór jednego członka Głównej Komisji Rewizyjnej, będącego równocześnie delegatem na Zjazd,
9) wybór pozostałych delegatów na Zjazd w liczbie ustalonej przez Zarząd Główny.
ZARZĄD OKRĘGU
Art.50.1. Zarząd okręgu jest organem wykonawczym okręgowej konferencji delegatów.
2. Zarząd okręgu ma uprawnienia ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych i prawa pracy.
3. W skład zarządu okręgu wchodzą:
1) prezes okręgu,
2) przewodniczący okręgowych sekcji związkowych,
3) pozostali członkowie wybrani spośród delegatów na okręgowej konferencji delegatów w liczbie ustalonej przez tę konferencję,
4) przedstawiciele okręgowych sekcji związkowych w liczbie ustalonej przez ustępujący zarząd okręgu,
5) przewodniczący okręgowego klubu młodego nauczyciela.
Art.51.1. Do kompetencji zarządu okręgu należy w szczególności:
1) reprezentowanie ZNP w województwie,
2) określanie struktury okręgu, podejmowanie uchwał o utworzeniu i rozwiązaniu oddziałów oraz prowadzenie rejestru oddziałów,
3) podejmowanie uchwał i wypracowywanie stanowisk ZNP na terenie swojego działania wobec istotnych spraw zawodowych, oświatowych, wewnątrzzwiązkowych i innych,
4) uchwalanie planów pracy, zatwierdzanie planów finansowo-gospodarczych oraz sprawozdań finansowych zarządu okręgu,
5) wybór pozostałych członków sekretariatu i prezydium zarządu okręgu w liczbie ustalonej przez ten zarząd,
6) przyjmowanie sprawozdań finansowych oddziałów,
7) powoływanie, na wniosek zainteresowanej grupy członków ZNP klubu młodego nauczyciela, zapewniając w swym budżecie środki na jego działalność,
8) powoływanie, na wniosek zainteresowanej grupy członków ZNP sekcji związkowych, zapewniając w swym budżecie środki na działalność tych sekcji,
9) powoływanie, w miarę potrzeb, sekcji zawodowych, komisji problemowych, zespołów doradczych, zespołów ekspertów, zapewniając w swym budżecie środki na ich działalność,
10) zawieranie i wypowiadanie ponadzakładowych układów zbiorowych pracy.
2. Zarząd okręgu może upoważnić prezydium lub sekretariat zarządu okręgu do wykonywania niektórych jego kompetencji.
Art.52.1. W skład prezydium zarządu okręgu wchodzą:
1) prezes okręgu,
2) pozostali członkowie sekretariatu,
3) przewodniczący okręgowych sekcji związkowych,
4) pozostali członkowie wybrani przez zarząd okręgu.
2. Do kompetencji prezydium zarządu okręgu należy w szczególności:
1) reprezentowanie zarządu okręgu między jego posiedzeniami,
2) koordynowanie działań zarządów oddziałów,
3) pomaganie oddziałom w realizacji statutowych zadań ZNP,
4) informowanie zarządów oddziałów o uchwałach i decyzjach Zarządu Głównego oraz zarządu okręgu,
5) rozpatrywanie odwołań członków ZNP od uchwał zarządów oddziałów,
6) rozpatrywanie odwołań zarządów ognisk od uchwał zarządów oddziałów w sprawach organizacyjnych,
7) organizowanie bezpłatnego poradnictwa i pomocy prawnej członkom ZNP i zarządom oddziałów w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych,
8) opracowywanie projektów planów pracy oraz planów finansowo-gospodarczych okręgu,
9) podejmowanie decyzji, o których mowa w art. 51 ust.2,
10) określanie kompetencji i zadań dla poszczególnych członków sekretariatu zarządu okręgu,
11) zlecanie okręgowej komisji rewizyjnej kontroli ogniw organizacyjnych ZNP,
12) występowanie w imieniu okręgu z wnioskiem, o którym w art. 28.
Art.53.1. Prezydium zarządu okręgu sprawuje nadzór nad właściwymi terytorialnie oddziałami i ogniskami.
2. Zasady i tryb sprawowania nadzoru określa Zarząd Główny w regulaminie.
3. Prezydium zarządu okręgu może upoważnić sekretariat zarządu okręgu lub poszczególnych jego członków do wykonywania niektórych jego kompetencji.
Art.54.1. W okresie między posiedzeniami prezydium zarządu okręgu bieżącą działalnością okręgu kieruje sekretariat zarządu okręgu, w skład którego wchodzą: prezes okręgu i wiceprezesi zarządu okręgu. W skład sekretariatu zarządu okręgu może wchodzić sekretarz.
2. Do kompetencji sekretariatu zarządu okręgu należy podejmowanie na szczeblu województwa wszelkich decyzji z zakresu działania okręgu niezastrzeżonych do kompetencji innych organów statutowych lub władz ZNP, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Prezydium zarządu okręgu może zastrzec podejmowanie niektórych z decyzji, o których mowa w ust. 2 do własnych kompetencji.
ODDZIAŁOWA KONFERENCJA DELEGATÓW
Art.55.1. Oddziałowa konferencja delegatów (zebranie członków) jest najwyższą władzą oddziału.
2. Do kompetencji oddziałowej konferencji delegatów (zebrania członków) należy w szczególności:
1) przyjmowanie sprawozdania zarządu oddziału i oddziałowej komisji rewizyjnej,
2) udzielanie absolutorium zarządowi oddziału,
3) uchwalenie wytycznych do programu działania zarządu oddziału,
4) wybór prezesa oddziału,
5) wybór pozostałych członków zarządu oddziału w liczbie ustalonej przez oddziałową konferencję (zebranie członków),
6) wybór członków oddziałowej komisji rewizyjnej w liczbie ustalonej przez oddziałową konferencję (zebranie członków),
7) wybór delegatów na okręgową konferencję delegatów w liczbie ustalonej przez zarząd okręgu, z zastrzeżeniem art. 34 ust. 2.
3. Oddziałowa konferencja delegatów (zebrania członków) może postanowić, iż prezes oddziału jest delegatem na okręgową konferencję delegatów.
ZARZĄD ODDZIAŁU
Art.56.1. Zarząd oddziału jest organem wykonawczym oddziałowej konferencji delegatów (zebrania członków).
2. W skład zarządu oddziału wchodzą:
1) prezes oddziału,
2) przewodniczący oddziałowych sekcji związkowych,
3) przewodniczący oddziałowego klubu młodego nauczyciela,
4) pozostali członkowie wybrani przez oddziałową konferencję delegatów (zebranie członków),
5) przedstawiciele sekcji związkowych wybrani w trybie art. 86 ust. 2 pkt 4.
Art.57.1. Do kompetencji zarządu oddziału należy w szczególności:
1) reprezentowanie ZNP i jego członków wobec pracodawców, organów prowadzących placówki oraz innych podmiotów na terenie działania oddziału,
2) określanie struktury oddziału, podejmowanie uchwał o utworzeniu, rozwiązaniu lub połączeniu ognisk,
3) składanie odwołań do Prezydium Zarządu Głównego w sprawach organizacyjnych,
4) wybór pozostałych członków sekretariatu i prezydium zarządu oddziału,
5) uchwalanie planów pracy, zatwierdzanie planów finansowo-gospodarczych i sprawozdań finansowych oddziału,
6) powoływanie sekcji związkowych na wniosek zainteresowanej grupy, zapewniając w budżecie oddziału środki na ich działalność,
7) powoływanie, w miarę potrzeb, sekcji zawodowych oraz komisji i zespołów działających w oddziale,
8) powoływania na wniosek zainteresowanej grupy członków ZNP klubu młodego nauczyciela.
2. Zarząd oddziału może organizować pomoc prawną w zakresie prawa pracy dla członków oddziału.
3. Zarząd oddziału może upoważnić prezydium zarządu oddziału, sekretariat zarządu oddziału lub prezesa oddziału do wykonywania niektórych jego kompetencji.
4. Zarząd oddziału może przekazać zarządowi ogniska niektóre ze swoich kompetencji. Zarząd oddziału może zawierać porozumienia w sprawie przekazania niektórych ze swoich kompetencji innemu zarządowi oddziału lub zarządowi okręgu.
Art.58.1. W skład prezydium zarządu oddziału wchodzą:
1) prezes oddziału,
2) pozostali członkowie sekretariatu,
3) przewodniczący oddziałowych sekcji związkowych,
4) pozostali członkowie wybrani przez zarząd oddziału w liczbie ustalonej przez ten zarząd.
2. Do kompetencji prezydium zarządu oddziału należy w szczególności:
1) reprezentowanie zarządu oddziału w okresach między jego posiedzeniami,
2) realizowanie uprawnień zakładowej organizacji związkowej w zakresie uzgadniania i opiniowania aktów prawnych wynikających z przepisów prawa pracy,
3) negocjowanie zakładowych układów zbiorowych pracy,
4) zawieranie i wypowiadanie z upoważnienia zarządu oddziału zakładowych układów zbiorowych pracy,
5) koordynowanie pracy zarządów ognisk,
6) pomaganie ogniskom ZNP w realizacji zadań statutowych,
7) opracowywanie projektów planów pracy i planów finansowych oddziału,
8) rozpatrywanie skarg członków ZNP,
9) podejmowanie decyzji w sprawach, o których mowa w art. 57 ust. 3.
3. Prezydium zarządu oddziału może upoważnić sekretariat zarządu oddziału lub poszczególnych jego członków do wykonywania niektórych jego kompetencji.
Art.59.1. Prezydium zarządu oddziału sprawuje nadzór nad właściwymi terytorialnie ogniskami.
2. Zasady i tryb nadzoru określa Zarząd Główny w regulaminie.
Art.60. W okresie między posiedzeniami prezydium zarządu oddziału bieżącą pracą oddziału kieruje sekretariat zarządu oddziału, w skład którego wchodzą: prezes oddziału i wiceprezesi zarządu oddziału. W skład sekretariatu zarządu oddziału może wchodzić sekretarz.
ZEBRANIE OGNISKA
Art.61.1. Najwyższą władzą ogniska jest zebranie członków ZNP zrzeszonych w danym ognisku.
2. Do kompetencji zebrania ogniska należy w szczególności:
1) przyjmowanie sprawozdania z działalności zarządu ogniska,
2) udzielanie absolutorium zarządowi ogniska,
3) wybór prezesa ogniska,
4) wybór pozostałych członków zarządu ogniska, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3,
5) wybór delegatów na oddziałową konferencję delegatów w liczbie ustalonej przez zarząd oddziału z zastrzeżeniem art. 34 ust.1.
ZARZĄD OGNISKA
Art.62.1. Zarząd ogniska jest organem wykonawczym zebrania ogniska.
2. Do kompetencji zarządu ogniska należy organizowanie pracy ogniska oraz podejmowanie decyzji w sprawach, o których mowa w art. 57 ust. 4 zd. 1.
3. Zarząd ogniska ma prawo składać odwołania do prezydium zarządu okręgu w sprawach organizacyjnych.
Art.63.1. Grupą związkową kieruje prezes wybrany przez zebranie członków grupy związkowej.
2. Prezes grupy związkowej reprezentuje ZNP wobec pracodawcy w zakresie wynikającym z upoważnienia udzielonego przez zarząd oddziału.
ORGANY KONTROLNE ZNP
Art.64.1. Organami kontrolnymi ZNP są: Główna Komisja Rewizyjna, Komisja Rewizyjna Szkolnictwa Wyższego i Nauki, okręgowe komisje rewizyjne oraz oddziałowe i zakładowe komisje rewizyjne.
2. Do zadań i kompetencji organów kontrolnych należy:
1) kontrolowanie zarządów i rad w zakresie zgodności ich działania z postanowieniami Statutu i uchwałami władz oraz organów statutowych ZNP,
2) kontrolowanie zarządów i rad w zakresie działalności finansowej i gospodarczej,
3) opiniowanie projektów preliminarzy budżetowych i sprawozdań z realizacji budżetów oraz sprawozdań finansowych agend gospodarczych,
4) przedstawianie oceny działalności i składanie wniosku w sprawie absolutorium dla zarządów i rad,
5) kontrolowanie ogniw organizacyjnych i agend ZNP prowadzących działalność gospodarczą.
3. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w gospodarowaniu funduszami lub innym majątkiem ZNP, naruszania postanowień Statutu lub innych przepisów prawa, komisja rewizyjna wydaje organowi kontrolowanemu zalecenia z terminem ich wykonania i powiadamia o tym prezydium zarządu lub prezydium rady i komisję rewizyjną wyższego szczebla.
Art.65.1. Główna Komisja Rewizyjna ustala wytyczne w sprawie działalności komisji rewizyjnych wszystkich szczebli.
2. Główna Komisja Rewizyjna ma prawo wydawać polecenia poszczególnym komisjom rewizyjnym niższych szczebli oraz żądać od nich stosownych informacji i wyjaśnień.
3. Komisja Rewizyjna Szkolnictwa Wyższego i Nauki ma prawo wydawać polecenia zakładowym komisjom rewizyjnym oraz żądać od nich stosownych informacji i wyjaśnień.
Art.66.1. Komisje rewizyjne przeprowadzają kontrole ogniw organizacyjnych na terenie objętym ich działaniem:
1) z własnej inicjatywy według planu przyjętego przez prezydium komisji,
2) na zlecenie Sekretariatu Zarządu Głównego,
3) na wniosek Głównej Komisji Rewizyjnej,
4) na zlecenie zarządu lub rady przy których działają albo zarządu lub rady wyższego szczebla,
5) na uzasadniony wniosek komisji rewizyjnej niższego szczebla.
2. Komisje rewizyjne informują odpowiednie zarządy lub rady o planowanych kontrolach i ich wyniku.
3. Komisje rewizyjne składają sprawozdania ze swej działalności odpowiednio na Zjeździe, konferencjach delegatów i zebraniach członków.
Art.67. W okresach pomiędzy posiedzeniami komisji rewizyjnych ich bieżącą działalnością kierują prezydia.
Art.68. Przewodniczący komisji rewizyjnej lub jego zastępca uczestniczy z głosem doradczym w posiedzeniach zarządów, rad oraz prezydiów zarządów i rad ogniwa organizacyjnego, przy którym dana komisja działa.
Art.69. Członek komisji rewizyjnej nie może być jednocześnie członkiem zarządu, rady, pracownikiem agendy ZNP lub ogniwa, przy którym działa dana komisja rewizyjna.
Art.70. Komisja rewizyjna może zawiesić w pełnieniu funkcji członka tej komisji w trybie art. 39 ust. 2-4, do czasu zwołania konferencji, która mu tę funkcję powierzyła.
Art.71. Szczegółowe zasady i tryb działania komisji rewizyjnych określa regulamin uchwalony przez Główną Komisję Rewizyjną.
VII. SZKOLNICTWO WYŻSZE I NAUKA
Art.72.1. ZNP w pionie szkolnictwa wyższego i nauki tworzy następujące ogniwa organizacyjne:
1) krajową organizację,
2) zakładowe organizacje.
2. Władzami ogniw organizacyjnych, o których mowa w ust. 1, są odpowiednio:
1) Krajowa Konferencja Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
2) konferencje delegatów lub zakładowe zebrania członków.
3. Organami wykonawczymi władz, o których mowa w ust. 2, są odpowiednio:
1) Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
2) rady zakładowe.
4. Organami statutowymi są również:
1) prezydia rad, o których mowa w ust. 3,
2) Sekretariat Rady,
3) prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz prezesi rad zakładowych.
5. Krajowa organizacja działa na terenie kraju i jest nadrzędnym ogniwem w stosunku do zakładowych organizacji.
6. Jeżeli w niniejszym Statucie jest mowa o radach zakładowych należy przez to rozumieć także rady uczelniane oraz zarządy uczelniane.
Art. 73.1. Krajowa organizacja oraz zakładowe organizacje korzystają z pełnej autonomii w ramach struktury ZNP i reprezentują interesy pracowników szkół wyższych i instytucji naukowych wobec organów administracji rządowej i samorządowej.
2. Krajowa organizacja może być członkiem międzynarodowych organizacji zawodowych zrzeszających pracowników szkół wyższych i instytucji naukowych.
Art.74. 1. Działające w pionie szkolnictwa wyższego i nauki zakładowe organizacje, włączone do ZNP w trybie art. 43 ust. 1 pkt 9, posiadają osobowość prawną.
2. Zakładowe organizacje posiadające osobowość prawną mogą nabywać prawa i zaciągać zobowiązania w drodze czynności prawnych. Za ich zobowiązania ZNP nie odpowiada.
Art.75.1. W sprawach nieuregulowanych niniejszym Statutem do krajowej organizacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące okręgu.
2. W sprawach nieuregulowanych niniejszym Statutem do zakładowych organizacji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące oddziałów.
Art.76.1. Krajowa Konferencja Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP jest najwyższą władzą krajowej organizacji.
2. Do kompetencji Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP należy w szczególności:
1) przyjmowanie sprawozdań Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz Komisji Rewizyjnej Szkolnictwa Wyższego i Nauki,
2) udzielanie absolutorium Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
3) uchwalanie wytycznych do programu działania Rady Szkolnictwa
Wyższego i Nauki ZNP,
4) wybór prezesa Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP, będącego równocześnie delegatem na Zjazd i członkiem Prezydium Zarządu Głównego,
5) ustalanie liczby członków Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz Komisji Rewizyjnej Szkolnictwa Wyższego i Nauki,
6) wybór pozostałych członków Zarządu Głównego, będących członkami Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki i delegatami na Zjazd,
7) wybór pozostałych członków Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
8) wybór członka Głównej Komisji Rewizyjnej będącego jednocześnie członkiem Komisji Rewizyjnej Szkolnictwa Wyższego i delegatem na Zjazd,
9) wybór pozostałych członków Komisji Rewizyjnej Szkolnictwa Wyższego i Nauki,
10) wybór pozostałych delegatów na Zjazd.
Art.77.1. Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP jest organem wykonawczym Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
2. Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP ma uprawnienia ponadzakładowej organizacji związkowej w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych i prawa pracy.
3. W skład Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP wchodzą:
1) prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
2) pozostali członkowie Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
3) po jednym wybranym przedstawicielu każdej z zakładowych organizacji,
4) przewodniczący krajowych sekcji związkowych działających przy Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
4. Do kompetencji Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP należy w szczególności:
1) reprezentowanie interesów pracowników szkół wyższych i instytucji naukowych wobec władz, organów administracji rządowej i samorządowej,
2) określanie struktury krajowej organizacji, podejmowanie uchwał o powołaniu lub rozwiązaniu zakładowych organizacji na zasadach określonych w regulaminie uchwalonym przez Radę Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
3) realizowanie uchwał Zjazdu, Zarządu Głównego oraz Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
4) uchwalanie programu działania Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
5) uchwalanie planów pracy, zatwierdzanie planów finansowo-gospodarczych oraz sprawozdań finansowych Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
6) ustalanie zasad podziału wpływów ze składki członkowskiej w pionie szkolnictwa wyższego i nauki,
7) wypracowywanie stanowiska ZNP w sprawach szkolnictwa wyższego i nauki,
8) rekomendowanie i opiniowanie wniosków do Zarządu Głównego o przyznanie odznaczeń państwowych i resortowych oraz odznak, medali i tytułów honorowych ZNP,
9) powoływanie sekcji, komisji i zespołów oraz uchwalanie ich regulaminów,
10) zwoływanie Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz ustalanie zasad podziału mandatów i liczby delegatów na Krajową Konferencję.
5. Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP może upoważnić Prezydium do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do jej kompetencji.
6. Posiedzenia Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP odbywają się w terminach ustalonych przez Prezydium, nie rzadziej niż raz na pół roku.
Art.78.1. Do kompetencji Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP należy w szczególności:
1) reprezentowanie Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP między jej posiedzeniami,
2) zawieranie i wypowiadanie z upoważnienia Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i innych umów na szczeblu krajowym,
3) rozpatrywanie odwołań członków ZNP od uchwał rad zakładowych,
4) opracowywanie corocznie projektów: planów pracy, planów finansowo-gospodarczych oraz sprawozdań Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
5) wybór pozostałych członków Sekretariatu Rady oraz określanie dla nich zadań,
6) koordynowanie działań rad zakładowych,
7) udzielanie pomocy radom zakładowym w realizacji zadań statutowych,
8) informowanie rad zakładowych o uchwałach i decyzjach Zjazdu, Zarządu Głównego, Krajowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
9) sprawowanie nadzoru nad organizacjami zakładowymi na zasadach przyjętych przez Radę Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP w regulaminie,
10) zlecanie Komisji Rewizyjnej Szkolnictwa Wyższego i Nauki kontroli organizacji zakładowych i działalności ich organów,
11) podejmowanie decyzji, o których mowa w art. 77 ust. 5.
2. W okresie między posiedzeniami Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP bieżącą działalnością krajowej organizacji kieruje Sekretariat Rady, w
skład którego wchodzą Prezes oraz wiceprezesi Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
3. Do kompetencji Sekretariatu Rady należy podejmowanie wszelkich innych decyzji z zakresu działania krajowej organizacji niezastrzeżonych do kompetencji innych organów statutowych lub władz ZNP.
4. Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP może zastrzec podejmowanie niektórych z decyzji, o których mowa w ust. 3 do własnych kompetencji.
5. Posiedzenia Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP oraz Sekretariatu Rady zwołuje prezes Rady.
6. W przypadku wygaśnięcia mandatu członka Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP przed upływem kadencji Rada Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP dokonuje wyboru uzupełniającego spośród delegatów na Krajową Konferencję Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.79.1. Zakładowa organizacja jest zakładową organizacją związkową w rozumieniu ustawy o związkach zawodowych i prawa pracy.
2. Najwyższą władzą zakładowej organizacji jest konferencja delegatów lub zebranie sprawozdawczo-wyborcze członków.
3. Do kompetencji konferencji delegatów lub zebrania sprawozdawczo-wyborczego należy w szczególności:
1) przyjmowanie sprawozdań z działalności rady zakładowej i zakładowej komisji rewizyjnej,
2) udzielanie absolutorium radzie zakładowej,
3) wybór prezesa rady zakładowej,
4) wybór pozostałych członków rady zakładowej w liczbie ustalonej przez konferencję delegatów (zebranie członków),
5) wybór członków zakładowej komisji rewizyjnej w liczbie ustalonej przez konferencję delegatów (zebranie członków),
6) wybór spośród członków rady zakładowej przedstawiciela w Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP, będącego jednocześnie delegatem na Krajową Konferencję Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP,
7) wybór pozostałych delegatów na Krajową Konferencję Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.80.1. Rada zakładowa jest organem wykonawczym konferencji delegatów lub zebrania sprawozdawczo-wyborczego członków.
2. Do kompetencji rady zakładowej należy w szczególności:
1) reprezentowanie ZNP i jego członków wobec pracodawców, założycieli szkół wyższych oraz organów administracji rządowej i samorządowej,
2) wybór pozostałych członków prezydium rady zakładowej w liczbie ustalonej przez tę radę,
3) realizowanie uprawnień zakładowej organizacji związkowej w zakresie uzgadniania i opiniowania aktów prawnych wynikających z przepisów prawa pracy,
4) uchwalanie planów pracy i planów finansowo-gospodarczych,
5) zatwierdzanie sprawozdań finansowych zakładowej organizacji,
6) zawieranie i wypowiadanie zakładowych układów zbiorowych pracy,
7) powoływanie sekcji związkowych, zawodowych oraz komisji,
8) zwoływanie zebrania członków lub konferencji delegatów zakładowej organizacji oraz ustalanie zasad podział mandatów i liczby delegatów na tę konferencję.
3. Rada zakładowa może upoważnić prezydium do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do jej kompetencji.
Art.81.1. Do kompetencji prezydium rady zakładowej należy w szczególności:
1) reprezentowanie rady w okresie między jej posiedzeniami,
2) negocjowanie zakładowych układów zbiorowych pracy,
3) opracowywanie projektów planów pracy i planów finansowo-gospodarczych,
4) udzielanie pomocy prawnej członkom ZNP,
5) rozpatrywanie skarg członków ZNP,
6) podejmowanie decyzji, o których mowa w art. 80 ust. 3.
2. Prezydium może upoważnić prezesa do podejmowania decyzji w niektórych sprawach należących do jego kompetencji.
3. W okresie między posiedzeniami prezydium rady bieżącą działalnością zakładowej organizacji kieruje prezes.
Art. 82.1. Członkami zakładowych organizacji mogą być również świadczący pracę na rzecz szkół wyższych uczestnicy studiów doktoranckich.
2. Zakres praw i obowiązków osób, o których mowa w ust. 1, określa regulamin uchwalony przez Radę Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.83. Do składania oświadczeń woli w imieniu zakładowej organizacji posiadającej osobowość prawną, w tym w sprawach majątkowych, konieczne jest zgodne współdziałanie prezesa rady zakładowej oraz jednego z jej członków upoważnionych przez tę radę.
Art.84. Zmian przepisów niniejszego Statutu zamieszczonych w rozdziale VII może dokonać Zjazd jedynie na wniosek Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP przyjęty przez tę Radę większością co najmniej 2/3 oddanych głosów.
VIII. SEKCJE ZWIĄZKOWE
Art.85.1. W ZNP działają następujące sekcje związkowe:
1) Sekcja Pracowników Administracji i Obsługi,
2) Sekcja Emerytów i Rencistów.
2. Oddziałowe, zakładowe i okręgowe sekcje związkowe są powoływane przez zarządy i rady odpowiednich ogniw na wniosek pracowników administracji i obsługi oraz emerytów, rencistów lub osób pobierających świadczenie kompensacyjne zrzeszonych w danych ogniwach. Krajowe sekcje związkowe działają przy Zarządzie Głównym ZNP i Radzie Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
Art.86.1. Władzą sekcji związkowej jest konferencja (zebranie) sekcji.
2. Konferencja (zebranie) sekcji związkowej wybiera:
1) przewodniczącego sekcji, który staje się delegatem na konferencję sekcji wyższego szczebla oraz delegatem na konferencję ogniwa związkowego, przy którym sekcja działa,
2) pozostałych delegatów na konferencję sekcji wyższego szczebla w liczbie ustalonej przez właściwy zarząd sekcji,
3) pozostałych członków zarządu sekcji,
4) członków zarządu lub rady i komisji rewizyjnej ogniwa organizacyjnego ZNP, przy którym dana sekcja działa, w liczbie ustalonej przez ten zarząd lub radę, będących równocześnie delegatami,
5) pozostałych delegatów na konferencję delegatów ogniwa organizacyjnego ZNP, przy którym dana sekcja działa, w liczbie ustalonej przez ten zarząd lub radę.
3. Czynne i bierne prawa wyborcze posiadają:
1) delegaci wybrani na odpowiednich konferencjach (zebraniach) sekcji związkowych niższego szczebla - na Krajowej Konferencji Sekcji oraz konferencjach delegatów sekcji,
2) na prawach delegata na odpowiednich oddziałowych konferencjach (zebraniach) sekcji związkowych ustępujący przewodniczący krajowej, okręgowych i oddziałowych sekcji związkowych.
Art.87.1. Organami wykonawczymi konferencji (zebrań) sekcji związkowych są zarządy sekcji.
2. Do zadań zarządów sekcji należy w szczególności:
1) realizowanie zadań zarządów i rad ogniw organizacyjnych ZNP, przy których działają,
2) reprezentowanie sekcji wobec właściwych zarządów i rad ZNP,
3) kierowanie bieżącą działalnością sekcji zgodnie ze Statutem i regulaminem sekcji.
Art.88.1 Oddziałowa sekcja emerytów i rencistów może tworzyć koła jako jednostki jej podległe.
2. Członkostwa w Sekcji Emerytów i Rencistów nie można łączyć z członkostwem w ognisku.
Art.89. Szczegółowe zasady działania sekcji związkowych określają ich regulaminy, uchwalone przez Zarząd Główny ZNP.
IX. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Art.90.1. ZNP prowadzi działalność gospodarczą.
2. Agendy oraz okręgi i oddziały mogą prowadzić działalność gospodarczą w związku z realizacją celów statutowych po otrzymaniu zezwolenia Prezydium Zarządu Głównego.
Art.91. Przedmiot działalności gospodarczej prowadzonej przez ZNP określa uchwała Zarządu Głównego stanowiąca Załącznik Nr 1 do Statutu.
X. MAJĄTEK ZNP
Art.92.1. Majątek ZNP stanowią nieruchomości, rzeczy ruchome, udziały, prawa majątkowe, wierzytelności, środki pieniężne, papiery wartościowe i inne aktywa.
2. Majątek ZNP tworzony jest ponadto:
1) ze składek członkowskich,
2) z zapisów, spadków, darowizn, dotacji i subwencji,
3) ze specjalnych wpłat członkowskich wnoszonych na podstawie uchwały Zjazdu,
4) z dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej.
3. Majątek ZNP służy realizacji celów statutowych ZNP.
Art.93. Podstawę działalności finansowej wszystkich ogniw organizacyjnych ZNP stanowią ich budżety uchwalane przez zarządy i rady tych ogniw.
2. Środki finansowe będące w dyspozycji Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym.
Art.94. Majątek i zobowiązania rozwiązanego ogniwa związkowego przejmuje ogniwo wskazane przez Prezydium Zarządu Głównego ZNP lub odpowiednio Prezydium Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki ZNP.
SKŁADKA CZŁONKOWSKA
Art.95.1. Wysokość miesięcznej składki członkowskiej wynosi:
1) 1% wynagrodzenia zasadniczego - dla pracujących członków ZNP,
2) 0,5% wysokości emerytury, renty lub świadczenia kompensacyjnego - dla emerytów, rencistów lub osób pobierających świadczenie kompensacyjne,
3) 0,1% wysokości minimalnego wynagrodzenia pracowników w gospodarce narodowej ogłaszanego przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej - dla członków ZNP, o których mowa w art. 7 ust. 7.
2. Sposób i tryb regulowania składek członkowskich określa instrukcja Zarządu Głównego.
3. Właściwy zarząd oddziału lub rada zakładowa może na wniosek sekcji emerytów i rencistów obniżyć wysokość składki emeryta, rencisty lub osoby pobierającej świadczenie kompensacyjne znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej.
Art.96. Ustanie członkostwa powoduje utratę praw do majątku ZNP i świadczeń związkowych. Składki członkowskie nie podlegają zwrotowi.
Art.97. Zasady podziału wpływów ze składek członkowskich na poszczególne cele określa Zarząd Główny ZNP z zastrzeżeniem art. 77 ust. 4 pkt 6.
XI. WYRÓŻNIENIA
Art.98. ZNP może przyznawać Złotą Odznakę ZNP, Odznakę ZNP za Tajne Nauczanie, Odznakę za 50 lat przynależności do ZNP, Odznakę Zasłużony Organizator Kultury, Sportu i Turystyki, medale okolicznościowe, statuetki oraz inne formy uhonorowania na zasadach określonych przez Zarząd Główny w regulaminie.
Art.99. ZNP może przyznawać tytuł honorowego prezesa, honorowego przewodniczącego sekcji związkowej oraz honorowego członka ZNP na zasadach określonych przez Zarząd Główny w regulaminie.
XII. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Art.100. Organem prasowym ZNP jest "Głos Nauczycielski".
Art.101. W sprawach nieobjętych postanowieniami niniejszego Statutu lub spornych, dotyczących jego interpretacji, decyzję podejmuje Prezydium Zarządu Głównego. Od decyzji w tej sprawie służy odwołanie do Zarządu Głównego.
Art.102. Rozwiązanie ZNP może nastąpić uchwałą Zjazdu podjętą większością co najmniej 2/3 ważnie oddanych głosów.
Art.103. W razie rozwiązania ZNP całym jego majątkiem rozporządza likwidator wyznaczony przez Zjazd lub sąd.
Art.104. Zmiany w Statucie uchwala Zjazd w głosowaniu jawnym większością co najmniej 2/3 oddanych głosów, z zastrzeżeniem art. 84.
Art.105. Statut wchodzi w życie po zarejestrowaniu w sądzie.